Psikiyatristler; tıp fakültesi mezuniyetlerinin ardından 4 yıllık psikiyatri uzmanlığını tamamlamış, ruhsal hastalıkların fizyolojik temellerine odaklanan ve reçete yazma yetkisine sahip hekimlerdir. Psikologlar ise üniversitelerin Fen- Edebiyat fakültelerinde 4 yıllık “Psikoloji” eğitimini tamamlamış, kişilerde var olan sağlıksız duygu, düşünce ve davranışların altında yatan nedenleri konuşarak çözümlemek üzere çalışan ruh sağlığı uzmanlarıdır. Dört yıllık lisans eğitimlerinin üzerine klinik psikoloji alanında 2 yıllık yüksek lisans eğitimini tamamlayan psikologlar “Klinik Psikolog” ünvanını alırlar ve psikoterapi uygulama yetkinliğini kazanırlar.

Her iki meslek grubunun da odak noktası insanların duygu, düşünce ve davranışlarını anlamlandırmak olsa da, psikologlar ve psikiyatristler aldıkları eğitim ve ruhsal problemlere uyguladıkları yaklaşım noktasında birbirlerinden ayrılırlar.

Psikologların odak noktası davranışlardır. Örneğin; kendinizde depresyon belirtileri olduğunu düşünüyor ve yataktan kalkmakta bile zorlanıyorsanız psikoloğunuz bu duruma neden olabilecek uyku, yemek düzeni gibi davranışsal alışkanlıklarınızı öğrenir, altta yatan negatif duygu ve düşünceleri açığa çıkartarak sizde farkındalık oluşturmaya çalışır.

Psikiyatristler ise tıp eğitimlerinin ışığında psikolojik hastalıklara neden olabilecek biyolojik ve nörokimyasal etkenlere odaklanırlar. Örneğin, yaşadığınız depresyon belirtileriyle ilgili bir psikiyatrist ile görüştüğünüzde, psikiyatristiniz “depresyon” tanısı koymadan önce bu belirtilere neden olabilecek vitamin eksikliği, tiroid problemi gibi altta yatan farklı sağlık sorunları olup olmadığını öğrenir. Altta yatan farklı bir neden bulunmadığı takdirde teşhis koyar ve genellikle ilaç tedavisine yönlendirirler.

Uygun tedavi yöntemleri uygulanmadığı takdirde yaşamı tehdit edebilecek bipolar bozukluk, şizofreni ya da klinik depresyonun ağır formlarında ilaç tedavisi ve psikolojik desteğin birlikte uygulanması genellikle en çok tercih edilen yöntemlerdendir. Ancak fobiler, öz güven problemleri, öfke kontrolü gibi süreçlerde en etkili olan yöntemler, kişinin bu sorunları yaşamasına neden olan motivasyonları fark etmesi ve psikolojik destek sürecinde öğrendiği yöntemleri içselleştirmesi olacaktır.

Eğer psikolojik desteğe ihtiyacınız olduğunu düşünüyor ama kiminle görüşmeniz gerektiğine bir türlü karar veremiyorsanız “doğru kişi” endişesini bir tarafa bırakıp yalnızca bu yönde bir adım atmaya odaklanın. Hem psikologlar hem de psikiyatristler karşılıklı güven ve gizlilik prensibiyle ruh sağlığınızı geri kazanabilmeniz için ellerinden geleni yapan uzmanlardır ve ihtiyaçlarınızı anladıktan sonra sizi en doğru şekilde yönlendireceklerdir.

• Öncelikle Kızılay’a gidip bir form dolduruyorsunuz.
• Formda sizden istenen bilgilere göre uygunsanız sizden 3 tüp kan alıyorlar ve sizi gönderiyorlar.
• Bu tüp kan ile kan grubu enfeksiyon hastalıkları için testler yapılıyor.
• Bir sıkıntı varsa size telefonla bildiriyorlar.
• Sıkıntı yoksa sizin verilerinizi kemik iliği veri bankasına aktarıyorlar.
• Eğer bir hastanın verileri ile sizinkisi ile uyuşmuş ise size telefonla ulaşıp halen donör olup olmak istemediğinizi sorarlar.
• Kabul ederseniz doku uyumunun tam olup olmadığını kontrol için 5 tüp daha kan alırlar.
• Tam uyum sağlandıysa tam teşekküllü bir hastanede sağlık taramasından geçirirler.
• O sağlık taraması tam bir check-up gibidir. Artık neyiniz var neyiniz yok anlamak için 10’a yakın tüp kan daha alınır.
• Sağlık taraması sonuçları düzgün çıkarsa nakilden önce 4 gün boyunca size bir ilaç vererek nakil günü ilik sayınızın yeterli sayıya gelmesi için sizi aşılarlar. Bu aşılama neticesinde özellikle bel ve kuyruk sokumu çevresinde ağrılar oluşur. Fakat nakilden hemen sonra ağrılar kesilir.
• Size iliği nasıl vermek isteyip istemediğinizi sorarlar.

İliği iki şekilde verebilirsiniz:

1. Eski yöntem bir şırınga vasıtasıyla (muhtemelen anestezi altında) direkt omur iliğinize ulaşarak kök hücrenin toplandığı yerden çekilerek, bu yöntem nispeten kısa sürmektir.
2. Diğer yöntem ise afatez denilen, bir makine vasıtasıyla her iki kolunuza giriş yapılır. Bir koldan kan verirsiniz. Makine kandaki çoğalmış iliği ayırır, kanı vücudunuza diğer koldan geri verilir. Bu yöntem nispeten uzun sürer. Yaklaşık 3-4 saat kadar makineye bağlı kalırsınız. Bu süre zarfında yatakta hareketsiz kalırsınız fakat anestezi almazsınız. İşlem bittikten yaklaşık 2-3 saat sonra (kimisinde daha uzun sürebilir) ilik sayısını artırmak üzere size verilen ilacın ağrılı etkisi son bulur. Ertesi gün normal hayata geri dönebilirsiniz.

• Eğer sağlık kontrolü ve ilik toplama işlemi yapılabilecek hastaneden uzak iseniz Sağlık Bakanlığı personeli gelip sizi alır tüm işlemlerle bizzat ilgilenir ve sizi evinize bırakır. Gerekirse size toplama işleminden önce aşılama yapmak üzere hastaneye yakın bir otel ayarlarlar.
• 5 gün kadar sizi otelde ağırlarlar. Tek başınıza kalmanız sıkıntı ise gerekirse eşiniz ve çocuğunuz da sizinle kalabilir. İşinizden izin alamaz iseniz Sağlık Bakanlığı bizzat işyerinizle iletişime geçerek resmi yazı ile sizin adınıza izin talep eder.
• Bu süreçte tüm masrafları Sağlık Bakanlığı karşılar.
• Hatta devlet/özel hastaneye sağlık kontrolü ve testlerde dahi bağışçının SSK’sı kullanılmaz. Bakanlık personeli masrafları hastane veznesine nakit olarak ödeme yapar.
• Çevremizde bu işi gözünde büyüten çok insan var ve bu işi büyük bir fedakarlık olarak görüyorlar. Ama görüldüğü üzere hiç sıkıntılı bir süreç değil. Siz bağışta bulunana kadar Sağlık Bakanlığının en önemsediği şey sizin sağlığınızdır.
• Tam doku uyumu için alınan 5 tüp kandan sonra yapılan tüm işlemler (testler, sağlık kontrolleri) sadece ve sadece sizin sağlığınız içindir.
• İlik toplama işleminin ve ilik sayısını artırmak için size verdikleri ilacın sizin sağlığınıza kötü etki edecek olduğu kanısına varırlarsa zaten süreci durdururlar. Yani öncelik hasta değil donördür.
• Tüm bu süreci Kızılay’ın, Türkök’ün ve Sağlık Bakanlığı’nın çok daha açıklayıcı ve iç rahatlatıcı bir yöntemle insanlara anlatması gerekiyor.

İlik verecek donörün kim olduğu söylenmez. Aynı şekilde ilik veren kişide yasa gereği kime ilik verdiğini bilmemektedir. 2 yıllık bir süre sonrası hasta ve donöre ilik konusunda bilgi verilmektedir. Çünkü eğer bir yolla donöre ulaşırsınız, donörün özgür iradesini kısıtlamış olursunuz. İlerideki donörlerin daha ilk aşamada kan örneği vermek dahi istememelerine sebep olabilirsiniz. Bu sistemin en büyük güvencesi son ana kadar bütün karar mekanizmasının donörün elinde olmasıdır.

Lisans ve ön lisans mezunu olanların 27 yaşını, lisans üstü eğitimini tamamlamış olanların ise 32 yaşını bitirmemiş olması gerekiyor. Kadın adaylarımızda 162, erkek adaylarda ise 167 santimetre asgari sınır. Adayların KPSS’den belirlenen taban puanı almış olmaları, mevzuat hükümleri çerçevesindeki gerekli şartları taşımaları ve güvenlik soruşturmalarının olumlu olarak değerlendirilmesi gerekiyor.

Başvuru süresinden sonra adaylar sınavlara tabi tutulurlar. Bu sınavlardan başarı ile geçen kişiler mülakatlara alınırlar. Mülakatlar yüz yüze görüşme şeklinde yapılacaktır ve adaylar bir takım sorular ile karşı karşıya kalırlar. Yalnızca sınav ve mülakatları geçmek de yeterli olmaz. Sağlık şartları da oldukça ön planda tutulur ve bu konuda herhangi bir uyuşmazlık söz konusu olursa kişilerin asker olması söz konusu olmaz. Fiziki olarak herhangi bir rahatsızlığı olmayan ve düzgün bir vücut yapısına sahip olan kişiler askerlik yapabilir. Bunun yanı sıra göz kusurları da asker olmayı engelleyebilecek olan sebepler arasında bulunur. Farklı bölümler için farklı sınırlar koyulsa da, genel olarak göz bozukluğunun belli bir seviye üzerinde olmaması gerekir. Bu da önemli bir durumdur ve oldukça dikkate alınarak inceleme yapılır. Eğer belirtilen kilo ve boy sınırını aşan adaylar varsa bu kişilerin de direk olarak elenmesi söz konusu olacaktır. Askerlik için yapılan bedensel testlerde her türlü ayrıntıya fazlasıyla dikkat edilecektir.

Google + hesabınızı etkinleştirmek için Google hesabına tanımladığınız eski bir mail adresi tanımlıysa bu sorunla karşılaşabilirsiniz. Sayfanıza aktif bir Gmail adresini yönetici olarak atayıp sayfanızı o Gmail adresi ile giriş yaptıktan sonra Google + üstünden kolaylıkla aktifleştirebilirsiniz.

Kolluk gücü yaptığı arama neticesinde eğer kuvvetli bir şüphe oluşmuşsa, cep telefonunuza el koyabilir. Whatsapp mesajlarınıza ulaşmak isteyebilir, rehberinize ya da gönderilen ve alınan mesajlara ulaşmak isteyebilir. Ancak whatsapp uygulamanızda ya da belgelerinizde her hangibir şifreleme işlemi varsa bu şifreyi vermeniz için sizi zorlayamaz.

POLİS SUSMA HAKKINI İHLAL EDEMEZ, SİZİ KONUŞMAYA ZORLAYAMAZ

Bu anayasal bir özgürlük olan, temel hak ve özgürlükler içinde yer alan susma hakkının ihlali demektir. Susma hakkının ihlal edilmesi demek kötü muamele ya da işkence ile eş anlamlıdır.

ALEYHİNİZDE DELİL OLARAK KULLANABİLİR

Polisin el koyduğu telefondaki bilgilerin tamamının telefon sahibi aleyhine delil olarak kullanabileceğini de unutmayın. Yalnız şunu da söylemek gerekir, kolluk kuvvetleri bu bilgilere kendi imkanları doğrultusunda ulaşabiir. Bu durumda tespit ettiği delilleri de aleyhinizde delil olarak kullanabilecektir.